|
|
Chi tiết tin
Ngày 18/8/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (khóa XV) thông qua Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính (gọi tắt là Pháp lệnh) đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng, gồm 4 chương, 48 điều, một số nội dung như sau:
1. Quy định chung:
- Phạm vi điều chỉnh, pháp luật áp dụng:
Pháp lệnh quy định về hành vi cản trở hoạt động tố tụng bị xử phạt vi phạm hành chính (XPVPHC); hình thức, mức xử phạt; biện pháp khắc phục hậu quả; biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý (XL) VPHC; thẩm quyền, thủ tục xử phạt, thi hành quyết định xử phạt và cưỡng chế thi hành quyết định XPVPHC.
Việc XPVPHC đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng được thực hiện theo Luật XLVPHC, Pháp lệnh này và pháp luật có liên quan.
- Giải thích một số từ ngữ:
Hành vi cản trở hoạt động tố tụng bị XPVPHC là hành vi có lỗi do cá nhân, tổ chức thực hiện, cản trở hoạt động giải quyết vụ án, vụ việc của cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS), Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS), Luật Tố tụng hành chính (TTHC) mà không phải là tội phạm và theo quy định của Pháp lệnh này phải bị XPVPHC.
Hành vi có lỗi do cá nhân, tổ chức thực hiện, cản trở hoạt động giải quyết vụ việc của cơ quan, người có thẩm quyền theo Pháp lệnh Trình tự, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án nhân dân (TAND) và Pháp lệnh Trình tự, thủ tục TAND xem xét, quyết định việc đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc mà không phải là tội phạm thì bị áp dụng XPVPHC như hành vi cản trở hoạt động tố tụng theo Pháp lệnh này.
- Luật sư theo Chương II Pháp lệnh là người tham gia tố tụng với tư cách:
+ Người bào chữa của người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can, bị cáo hoặc là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố, bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hình sự.
+ Người đại diện hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ việc dân sự, vụ án hành chính.
+ Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị đề nghị trong việc xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại TAND, đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
- Đối tượng bị XPVPHC đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng:
+ Cá nhân quy định tại điểm a và điểm c khoản 1 Điều 5 của Luật XLVPHC thực hiện hành vi quy định tại Chương II Pháp lệnh.
Trường hợp cán bộ, công chức, viên chức, người thuộc lực lượng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, người làm công tác cơ yếu thực hiện hành vi cản trở hoạt động tố tụng khi đang thi hành công vụ, nhiệm vụ và hành vi vi phạm đó thuộc công vụ, nhiệm vụ thì không bị xử phạt theo quy định của pháp luật về XLVPHC mà bị xử lý theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức và quy định khác của pháp luật có liên quan, trừ trường hợp quy định tại Điều 495 của BLTTDS, Điều 324 và khoản 1 Điều 325 Luật TTHC.
+ Tổ chức quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều 5 của Luật XLVPHC thực hiện hành vi quy định tại Chương II Pháp lệnh.
- Mức phạt tiền, thẩm quyền phạt tiền:
Mức phạt tiền tối đa đối với mỗi hành vi cản trở hoạt động tố tụng của cá nhân đến 40.000.000 đồng (đối với tổ chức: đến 80.000.000 đồng).
Mức phạt tiền tại Chương II là mức phạt được áp dụng đối với cá nhân VPHC (tổ chức có cùng hành vi vi phạm thì mức phạt tiền gấp 02 lần cá nhân). Thẩm quyền phạt tiền của những người được quy định tại các điều từ Điều 25 đến Điều 32 Pháp lệnh là thẩm quyền áp dụng đối với một hành vi cản trở hoạt động tố tụng của cá nhân; thẩm quyền xử phạt tổ chức gấp 02 lần thẩm quyền xử phạt cá nhân.
- Các biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi cản trở hoạt động tố tụng; buộc xin lỗi công khai; buộc thu hồi thông tin, tài liệu, dữ liệu, vật có chứa bí mật điều tra; buộc gỡ bỏ thông tin, tài liệu, dữ liệu có chứa bí mật điều tra; buộc thu hồi thông tin sai sự thật; buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật; buộc thu hồi, nộp lại tư liệu, tài liệu, hình ảnh.
- Biện pháp ngăn chặn, bảo đảm XLVPHC:
Trường hợp cần ngăn chặn kịp thời VPHC hoặc để bảo đảm việc XLVPHC đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng thì có thể áp dụng các biện pháp: tạm giữ người; áp giải người vi phạm; tạm giữ tang vật, phương tiện VPHC, giấy phép, chứng chỉ hành nghề; khám người; khám phương tiện vận tải, đồ vật; khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện VPHC.
2. Một số hành vi cản trở hoạt động tố tụng, hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả (Chương II):
* Hành vi cản trở hoạt động tố tụng hình sự:
- Hành vi tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật:
Hành vi cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật: Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với người thực hiện một trong các hành vi: cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, người có thẩm quyền; lôi kéo, xúi giục, lừa dối, mua chuộc, đe dọa hoặc sử dụng vũ lực buộc người khác tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật. (nếu luật sư thực hiện: phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng).
Ngoài ra, các trường hợp vi phạm nêu trên còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung: tịch thu tang vật, phương tiện VPHC.
- Hành vi tiết lộ bí mật điều tra:
+ Người tham gia tố tụng tiết lộ bí mật điều tra mặc dù đã được Điều tra viên, Cán bộ điều tra, Kiểm sát viên hoặc Kiểm tra viên yêu cầu phải giữ bí mật: phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng (nếu hành vi do luật sư thực hiện: phạt tiền 8.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng)
+ Phạt tiền từ 8.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: người tham gia tố tụng tiết lộ bí mật điều tra làm trì hoãn, kéo dài thời gian điều tra mặc dù đã được Điều tra viên, Cán bộ điều tra, Kiểm sát viên hoặc Kiểm tra viên yêu cầu phải giữ bí mật (nếu hành vi do luật sư thực hiện: phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng).
Ngoài ra, đối tượng vi phạm trên còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc thu hồi thông tin, tài liệu, dữ liệu, vật có chứa bí mật điều tra; Buộc gỡ bỏ thông tin, tài liệu, dữ liệu có chứa bí mật điều tra; Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.
- Hành vi vi phạm quy định về sự có mặt theo giấy triệu tập:
Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người tham gia tố tụng đã được triệu tập mà vắng mặt không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan và việc vắng mặt của họ gây trở ngại cho hoạt động tố tụng.
- Hành vi cản trở hoạt động xác minh, thu thập chứng cứ:
+ Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người tham gia tố tụng có một trong các hành vi: khai báo gian dối hoặc cung cấp tài liệu sai sự thật, trừ người bị buộc tội; từ chối khai báo hoặc từ chối thực hiện nghĩa vụ cung cấp tài liệu, đồ vật, trừ người bị buộc tội.
+ Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với người tham gia tố tụng làm giả hoặc hủy hoại chứng cứ gây trở ngại cho việc giải quyết vụ án, vụ việc.
+ Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với:
. Người tham gia tố tụng có một trong các hành vi: lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người bị hại tham gia tố tụng hoặc buộc người bị hại khai báo gian dối; lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người làm chứng ra làm chứng hoặc buộc người khác ra làm chứng gian dối.
. Người giám định, người định giá tài sản từ chối kết luận giám định, định giá tài sản mà không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan.
+ Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với:
. Người tham gia tố tụng có một trong các hành vi: lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người phiên dịch, người dịch thuật thực hiện nhiệm vụ hoặc buộc người phiên dịch, người dịch thuật dịch gian dối; lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người giám định, người định giá tài sản thực hiện nhiệm vụ hoặc buộc người giám định, người định giá tài sản kết luận sai với sự thật khách quan.
. Người giám định, người định giá tài sản kết luận gian dối.
+ Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với luật sư lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực buộc người bị hại khai báo gian dối hoặc buộc người khác ra làm chứng gian dối.
Ngoài ra, một số trường hợp trên còn bị tịch thu tang vật, phương tiện VPHC.
- Hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín, xâm hại sức khỏe của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng:
+ Người tham gia tố tụng xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng: phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng (nếu luật sư vi phạm: phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng).
+ Người tham gia tố tụng đe dọa, sử dụng vũ lực hoặc có hành vi khác xâm hại sức khỏe của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng: Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng (nếu luật sư vi phạm: phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng. Trường hợp hành vi vi phạm của luật sư đến mức phải tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề luật sư hoặc giấy phép hành nghề luật sư tại Việt Nam có thời hạn theo Luật XLVPHC thì việc xử phạt được áp dụng theo pháp luật về XPVPHC trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp).
Ngoài ra, các trường hợp trên còn bị tịch thu tang vật, phương tiện VPHC.
* Hành vi cản trở hoạt động TTDS, TTHC, việc xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại TAND, đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc:
- Hành vi cố ý không có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án:
Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người làm chứng, người phiên dịch, người giám định đã được Tòa án triệu tập hợp lệ nhưng cố ý không đến Tòa án hoặc không có mặt tại phiên tòa mà không có lý do chính đáng và nếu sự vắng mặt của họ gây trở ngại cho hoạt động tố tụng của Tòa án.
- Hành vi cản trở đại diện của cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân tham gia tố tụng theo yêu cầu của Tòa án:
Hành vi đe dọa, hành hung hoặc lợi dụng sự lệ thuộc nhằm cản trở đại diện của cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân tham gia tố tụng theo yêu cầu của Tòa án: Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng; tịch thu tang vật, phương tiện VPHC.
- Hành vi cản trở hoạt động xác minh, thu thập chứng cứ của cơ quan, người có thẩm quyền:
+ Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Không thực hiện yêu cầu của Tòa án, Viện kiểm sát về việc cung cấp tài liệu, chứng cứ mà người đó đang quản lý, lưu giữ; Người làm chứng khai báo gian dối hoặc cung cấp tài liệu sai sự thật khi làm chứng; Người làm chứng từ chối khai báo, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 78 của BLTTDS và điểm c khoản 2 Điều 62 của Luật TTHC.
+ Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Làm giả hoặc hủy hoại chứng cứ quan trọng gây trở ngại cho việc giải quyết vụ án, vụ việc của Tòa án; Không cử người tham gia Hội đồng định giá theo yêu cầu của Tòa án mà không có lý do chính đáng; Người giám định từ chối cung cấp tài liệu mà không có lý do chính đáng.
+ Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Lừa dối, đe dọa, mua chuộc, cưỡng ép hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người làm chứng ra làm chứng hoặc buộc người khác ra làm chứng gian dối (trường hợp luật sư vi phạm: phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng); Đe dọa, sử dụng vũ lực, gây mất trật tự hoặc có hành vi khác cản trở người có thẩm quyền tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ, quyết định định giá, quyết định trưng cầu giám định hoặc thực hiện các biện pháp xác minh, thu thập chứng cứ khác theo quy định của pháp luật; Người giám định từ chối kết luận giám định mà không có lý do chính đáng; Không tham gia thực hiện nhiệm vụ của Hội đồng định giá mà không có lý do chính đáng.
+ Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Lừa dối, đe dọa, mua chuộc, cưỡng ép hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người phiên dịch thực hiện nhiệm vụ hoặc buộc người phiên dịch dịch không trung thực, không khách quan, không đúng nghĩa; Lừa dối, đe dọa, mua chuộc, cưỡng ép hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người giám định thực hiện nhiệm vụ hoặc buộc người giám định kết luận sai với sự thật khách quan; người giám định kết luận giám định sai sự thật; Người phiên dịch cố ý dịch sai sự thật.
Ngoài ra, một số trường hợp còn bị tịch thu tang vật, phương tiện VPHC.
- Hành vi can thiệp vào việc giải quyết vụ án, vụ việc:
Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với người nào bằng ảnh hưởng của mình có hành vi tác động dưới bất kỳ hình thức nào với Thẩm phán, thành viên Hội đồng xét xử nhằm làm cho việc giải quyết vụ án, vụ việc không khách quan, không đúng pháp luật (người lợi dụng quan hệ lệ thuộc để thực hiện hành vi nêu trên: phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng; người lợi dụng chức vụ, quyền hạn để thực hiện hành vi nêu trên: phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng).
- Hành vi xúc phạm, xâm hại đến sự tôn nghiêm, uy tín của Tòa án; xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín, xâm hại sức khỏe của người có thẩm quyền hoặc những người khác thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của Tòa án:
+ Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: xúc phạm, xâm hại đến sự tôn nghiêm, uy tín của Tòa án; xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có thẩm quyền hoặc những người khác thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của Tòa án (trường hợp luật sư vi phạm: phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng; nếu hành vi vi phạm của luật sư đến mức phải tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề luật sư hoặc giấy phép hành nghề luật sư tại Việt Nam có thời hạn theo Luật XLVPHC thì việc xử phạt được áp dụng theo quy định về XPVPHC trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp).
+ Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi đe dọa, sử dụng vũ lực hoặc có hành vi khác xâm hại sức khỏe của người có thẩm quyền hoặc những người khác thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của Tòa án (trường hợp luật sư vi phạm: phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng).
Ngoài ra, đối tượng vi phạm còn bị tịch thu tang vật, phương tiện VPHC.
* Hành vi vi phạm nội quy phiên tòa:
- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 500.000 đồng đối với một trong các hành vi: Sử dụng điện thoại, tạo các tạp âm hoặc thực hiện các hành vi khác gây mất trật tự tại phiên tòa; Để thiết bị điện tử ở trạng thái tắt camera hoặc tắt âm thanh micro mặc dù được chủ tọa phiên tòa nhắc nhở; Không đứng dậy khi Hội đồng xét xử vào phòng xử án, khi Hội đồng xét xử tuyên án mà không được chủ tọa phiên tòa cho phép; Bị cáo không đứng dậy khi Kiểm sát viên công bố cáo trạng hoặc quyết định truy tố mà không được chủ tọa phiên tòa cho phép; Hút thuốc, ăn uống trong phòng xử án; mặc trang phục không nghiêm túc, đội mũ, nón, đeo kính màu trong phòng xử án không có lý do chính đáng và không được sự đồng ý của chủ tọa phiên tòa; Bị cáo đang bị tạm giam tiếp xúc với người khác không phải là người bào chữa cho mình mà không được chủ tọa phiên tòa cho phép; Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi đã được nhắc nhở nhưng vẫn vào phòng xử án, trừ trường hợp được Tòa án triệu tập tham gia phiên tòa.
+ Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Không chấp hành việc kiểm tra an ninh của lực lượng có trách nhiệm bảo vệ phiên tòa: Hỏi, trình bày ý kiến khi chưa được chủ tọa phiên tòa đồng ý; Gây rối tại phòng xử án; Không chấp hành sự điều khiển của chủ tọa phiên tòa mặc dù đã được nhắc nhở; Có thái độ không tôn trọng Hội đồng xét xử; Người tham gia phiên tòa theo yêu cầu của Tòa án không xuất trình giấy triệu tập, giấy mời, các giấy tờ có liên quan khác mặc dù đã được nhắc nhở; Người tham gia phiên tòa theo yêu cầu của Tòa án không ngồi đúng vị trí trong phòng xử án theo hướng dẫn của Thư ký phiên tòa; Người tham gia phiên tòa theo yêu cầu của Tòa án rời khỏi phòng xử án khi phiên tòa đang diễn ra không có lý do chính đáng và không được chủ tọa phiên tòa đồng ý; Nhà báo không thực hiện yêu cầu của Tòa án về việc xuất trình thẻ nhà báo khi tham dự phiên tòa để hoạt động nghiệp vụ báo chí.
+ Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Lôi kéo, xúi giục, kích động người khác gây mất trật tự, gây rối tại phòng xử án; Mang đồ vật cấm lưu hành, truyền đơn, khẩu hiệu hoặc tài liệu, đồ vật khác vào phòng xử án ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm của phiên tòa, trừ vật chứng của vụ án phục vụ cho công tác xét xử hoặc vũ khí, công cụ hỗ trợ được người có thẩm quyền mang theo để làm nhiệm vụ bảo vệ phiên tòa; Cố ý ngắt hệ thống chiếu sáng, âm thanh, ghi âm, ghi hình ảnh hưởng đến phiên tòa.
+ Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Đổ, ném chất thải, chất bẩn, hóa chất, gạch, đất, đá, cát hoặc vật khác vào phòng xử án; Mang vũ khí, hung khí, chất nổ, chất cháy hoặc chất độc vào phòng xử án, trừ vật chứng của vụ án phục vụ cho công tác xét xử hoặc vũ khí, công cụ hỗ trợ được người có thẩm quyền mang theo để làm nhiệm vụ bảo vệ phiên tòa; Ghi âm lời nói, ghi hình ảnh của Hội đồng xét xử mà không được sự đồng ý của Chủ tọa phiên tòa hoặc ghi âm lời nói, ghi hình ảnh của người tham gia tố tụng mà không được sự đồng ý của họ trong phiên tòa xét xử vụ án dân sự, vụ án hành chính; không tuân theo sự điều hành của Chủ tọa phiên tòa về hoạt động ghi âm lời nói, ghi hình ảnh trong phiên tòa xét xử vụ án hình sự.
Ngoài ra, một số trường hợp vi phạm còn bị: tịch thu tang vật, phương tiện VPHC; buộc thu hồi, nộp lại tư liệu, tài liệu, hình ảnh; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được; buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu.
Pháp lệnh có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 9 năm 2022.
Đặng Phụng - Sở Tư pháp
