Ngày 15/11/2022, Quốc hội đã thông qua Luật Phòng, chống rửa tiền, gồm 4 chương, 66 điều (thay thế Luật Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2012). Luật này quy định về các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, xử lý tổ chức, cá nhân có hành vi rửa tiền; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng, chống rửa tiền; hợp tác quốc tế về phòng, chống rửa tiền. Việc phòng, chống hành vi rửa tiền của tổ chức, cá nhân có mục đích tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt được thực hiện theo quy định của Luật này, pháp luật hình sự và pháp luật về phòng, chống khủng bố, phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt. Nội dung như sau:

Rửa tiền là hành vi của tổ chức, cá nhân nhằm hợp pháp hóa nguồn gốc của tài sản do phạm tội mà có. Điều 3 cũng giải thích các từ ngữ sử dụng trong Luật này, như: tài sản do phạm tội mà có; giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo; người khởi tạo; chuyển tiền điện tử; khách hàng; chủ sở hữu hưởng lợi; quan hệ ngân hàng đại lý ; danh sách đen; danh sách cảnh báo; lực lượng đặc nhiệm tài chính; thỏa thuận pháp lý; ngân hàng vỏ bọc; tổ chức phi lợi nhuận; cá nhân nước ngoài có ảnh hưởng chính trị.

Đối tượng áp dụng gồm: Tổ chức tài chính; tổ chức, cá nhân kinh doanh ngành, nghề phi tài chính có liên quan; tổ chức, cá nhân Việt Nam, tổ chức nước ngoài, người nước ngoài, tổ chức quốc tế có giao dịch với tổ chức tài chính, tổ chức, cá nhân kinh doanh ngành, nghề phi tài chính có liên quan; tổ chức, cá nhân khác và các cơ quan có liên quan đến phòng, chống rửa tiền.

Việc phòng, chống rửa tiền phải thực hiện theo các nguyên tắc: Theo quy định của pháp luật trên cơ sở bảo đảm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia, lợi ích quốc gia; bảo đảm hoạt động bình thường về kinh tế, đầu tư­; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; chống lạm quyền, lợi dụng việc phòng, chống rửa tiền để xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân có liên quan. Hành vi rửa tiền phải được xử lý theo pháp luật. Biện pháp phòng, chống rửa tiền phải được thực hiện đồng bộ, kịp thời.

Các hành vi bị nghiêm cấm: Tổ chức, tham gia hoặc tạo điều kiện, trợ giúp thực hiện hành vi rửa tiền; thiết lập, duy trì tài khoản vô danh hoặc tài khoản sử dụng tên giả; thiết lập, duy trì quan hệ kinh doanh với ngân hàng vỏ bọc; Cung cấp trái phép dịch vụ nhận tiền mặt, séc, công cụ tiền tệ khác hoặc công cụ lưu trữ giá trị và thực hiện thanh toán cho người thụ hưởng; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong phòng, chống rửa tiền xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; cản trở việc cung cấp thông tin phục vụ công tác phòng, chống rửa tiền; đe dọa, trả thù người phát hiện, cung cấp thông tin, báo cáo, tố cáo về hành vi rửa tiền.

Đối tượng báo cáo theo quy định gồm: Các tổ chức tài chính được cấp giấy phép thực hiện một hoặc một số hoạt động quy định tại khoản 1 Điều 5; Các tổ chức, cá nhân kinh doanh ngành, nghề phi tài chính có liên quan  thực hiện một hoặc một số hoạt động sau: kinh doanh trò chơi có thưởng, bao gồm: trò chơi điện tử có thưởng; trò chơi trên mạng viễn thông, mạng Internet; casino; xổ số; đặt cược; kinh doanh bất động sản, trừ hoạt động cho thuê, cho thuê lại bất động sản và dịch vụ tư vấn bất động sản; kinh doanh kim khí quý, đá quý; kinh doanh dịch vụ kế toán; cung cấp dịch vụ công chứng; cung cấp dịch vụ pháp lý của luật sư, tổ chức hành nghề luật sư; cung cấp dịch vụ thành lập, quản lý, điều hành doanh nghiệp; cung cấp dịch vụ giám đốc, thư ký công ty cho bên thứ ba; cung cấp dịch vụ thỏa thuận pháp lý.

Chương II quy định về biện pháp phòng, chống rửa tiền, gồm:

+ Các quy định về: nhận biết khách hàng, thu thập, cập nhật, xác minh thông tin nhận biết khách hàng; đánh giá rủi ro về rửa tiền của đối tượng báo cáo; phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro về rửa tiền; trách nhiệm của đối tượng báo cáo liên quan đến cá nhân nước ngoài có ảnh hưởng chính trị; về quan hệ ngân hàng đại lý; trách nhiệm của đối tượng báo cáo đối với sản phẩm, dịch vụ mới; sản phẩm, dịch vụ hiện có áp dụng công nghệ đổi mới; giám sát một số giao dịch đặc biệt; minh bạch thông tin của pháp nhân; minh bạch thông tin của thỏa thuận pháp lý; minh bạch trong hoạt động của tổ chức phi lợi nhuận.

+ Trách nhiệm xây dựng quy định nội bộ và báo cáo, cung cấp, lưu trữ thông tin, hồ sơ về phòng, chống rửa tiền.

+ Thu thập, xử lý, phân tích, trao đổi, cung cấp và chuyển giao thông tin về phòng, chống rửa tiền.

+ Áp dụng các biện pháp tạm thời và xử lý vi phạm.

Chương III quy định trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong phòng, chống rửa tiền.

Luật cũng sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật có liên quan đến phòng, chống rửa tiền: sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 49 của Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010; sửa đổi, bổ sung Điều 34, Điều 35, Luật Phòng, chống khủng bố năm 2013.

Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 3 năm 2023 (đối với quy định tại Khoản 1 Điều 64 của Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày quy định khác về cơ quan thực hiện chức năng, nhiệm vụ phòng, chống rửa tiền do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành có hiệu lực).

                                                                                                                                                                        Phòng PBPL& QLVPHC - Sở Tư pháp